سنجش و ارزیابی کیفیت محیط شهری(نمونه موردی: شهر ساری)

شاخص های کیفیـت محیـطی برای اندازه گیری درجه ای از کیفیت محیط که برای زیستن انسان مناسب است، استفاده می شوند. وجوه خاصی از شاخص های کیفی نظیر سلامت و امنیت در ترکیب با جنبه های راحتی و جذابیت محیطی می تواند مفهومی عمیق تر از واژه ی کیفیت محیطی را در ذهن تداعی کند. شهرها به عنوان سکونتگاه اصلی انسان، مکان هایی پویا و پیچیده تلقی می شوند. طبیعتاً این مکان ها باید کیفیت مناسب را برای زندگی انسان ها فراهم کنند. اما امروزه تنوع نیازهای بشر سبب شده است که او برای دست یابی و تأمین این نیاز ها، تغییراتی در محیط خود ایجاد کند، اما این تغییرات همواره مطلوب نبوده و مشکلاتی را در محیط زندگی انسان به وجود آورده است و به دنبال آن کیفیت نواحی مسکونی شان را نیز با تهدید مواجه کرده است. این پایان نامه با روش تحلیلی- توصیفی، بر آن است که با شناسایی شاخص ها و عوامل موثر بر کیفیت محیط شهری، به بررسی آن در شهر ساری و مقایسه ی کیفیت محیط شهری با محیط مسکونی و مقایسه ی نواحی یازده گانه شهر ساری از نظر شاخص های هفده گانه بپردازد. داده های خام حاصل از پرسش نامه وارد محیط (spss) شده و متناسب با سوالات و فرضیات پژوهش از آزمون های t یکطرفه، t وابسته و آزمون پارامتریک تحلیل واریانس درون گروهی استفاده شده است وهم چنین برای مقایسه ی نواحی یازده گانه ی شهر ساری از نظر ویژگی های مورد نظر از روش تصمیم گیری چند معیاره (topsis) استفاده شده است. جامعه آماری، جمعیت سال 1390 شهر ساری و نمونه با استفاده از روش کوکران، 440 نفر برآورد شده است. به طور کلی کیفیت محیط شهری ساری که تحت تأثیر ویژگی های محیط مسکونی و شهری است با استفاده از آزمون t یک طرفه و میانگین 2.84 در وضعیت متوسط رو به پایین قرار دارد. ویژگی عملکردی - ساختاری که ترکیبی از سه شاخص کیفیت خدمات رفاه اجتماعی، تفریحی و تجاری است به عنوان یکی از مهم ترین ویژگی های موثر در وضعیت محیط شهری ساری محسوب می شود. مرکز شهر ساری از نظر 17 شاخص مورد بررسی با توجه به ضریب اولویت 0.54 در مرتبه ی چهارم قرار دارد در حالی که این انتظار وجود داشت که این قسمت از شهر با توجه به امکانات، در رتبه ی اول از نظر شاخص های کیفیت محیط شهری قرار گرفته باشد.